Pestilicence – Part 2

After ten years I tried again! This time I even attended learner’s licence classes – and I passed the test with flying colours, the first time round! The very capable Beebee Boone, the more mature lady who would presumably understand my hang-ups, was my next hapless instructor. I went on to fail the driver’s test two more times. Every time I attempted to execute my unique version of parallel parking, one or more of those diabolic white poles jumped up in my line of vision and fell onto the tarmac with a resounding thud! Don’t ask me why … And in my shock and horror I also once managed to let the car roll which, in itself, constitutes immediate failure – end of the test. Oh Beebee, Beebee so sorry about this boo-boo! At this critical juncture, my son reckoned I should throw myself on the mercy of Speedy Gonzales and his girl, Scheronda (she with the scrawny doggerel called Poopsie) – a most formidable trio. Speedy and Co. had a track record second to none. All their students pass. Full stop. No ifs, no buts. Well, thanks to me, this fearless former traffic officer almost had an apoplectic fit in the parking lot behind Shoprite just before my fourth driver’s test. All of a sudden I was a complete blank and could not remember anything about alley docking, parallel parking and/or the pre-trip inspection. Of course I sent the poles flying – again – in the course of my fourth and final test … And so I blackened poor Speedy’s name, besmirched his hitherto irreproachable reputation. Scheronda took me home in a huff, before I even had time to book another appointment … As time marched on relentlessly, I finally booked a few lessons with the charming young man, Valiant Prince, the son of none other than Bertie Bullfrog, the first instructor who tried to show me the ropes, more than ten years ago … Vallie and I really hit it off, and there was a glimmer of hope in my heart. And then my learner’s licence expired – again … Oh, I have shed many bitter tears about all these mishaps – especially when I failed my first learner’s and my fourth driver’s test. But I also learned to laugh at myself. I have a story to tell – hopefully a funny one. Come to think of it, isn’t a flaky fifty-year-old failure far more amusing than a whizz kid of 18, who passes without batting an eye-lid? And dear neurotic Poopsie loved me to bits. I would like to give myself the benefit of the doubt and believe that this scrawny little doggerel was an excellent judge of character, and that he came to the indisputable conclusion that I am actually a rather nice old bat, even though I should never drive a car, to quote my dad. To be continued – The amazing story of Cha Sa-soon

Pestilensie – Deel 2

Ná tien jaar probeer ek toe weer – woon selfs leerlinglisensieklasse by en kom die toets met vlieënde vaandels deur … Ek beland in die bekwame hande van Babsie Boonstra, die meer volwasse dame wat my “hang-ups” sal verstaan. Babsie het haar bes gedoen, maar ek dop nóg twee keer die bestuurstoets – en nóg twee keer is die vervlakste paaltjies in die jaart heeltyd in my pad. En toe rol die karretjie sommer ook op die koop toe, aldus die toetsbeampte, al wou ek haar nie glo nie … Ai, Babsie, Babsie – jammer vir die blapsie. Op dié perteks reken my seun ek moet die dienste van Speedy Gonzales en sy girl, Scheronda (met haar pieperige hondjie Piepsie), inroep. Speedy had skynbaar ‘n “track record” wat skrik vir niks – al sy leerlinge slaag – punt. “No ifs, no buts” … Wel, ek het Speedy en Scheronda se geduld tot die uiterste beproef. Die uwe het die arme man amper ‘n apopleksie besorg tydens ‘n oefening op Shoprite se parkeerterrein net voor my vierde toets. Daar slaat ek toe ‘n volslae “blank” met die gang- en par parkering, die driepuntdraai – en ek kan van ‘n voorrit-inspeksie net mooi niks onthou nie. En natuurlik het ek weer tydens die toets ‘n paar paaltjies gepiets … En so word ek ‘n klad op Speedy se naam, dien sy onbesproke rekord ‘n nekslag toe. Scheronda het my stroef en woordeloos by die huis gaan aflaai, vóór ek weer ‘n volgende toetsdatum kon bespreek. En terwyl die uurglas meedoënloos leegloop, beland ek by die jonkman Waldemar Prins, niemand anders nie as die seun van Kiepie die Cowboy, wat my ‘n dekade gelede probeer touwys maak het … Ek en ou Waldie het heel goed gekliek en daar het ‘n vonkie hoop in my hart ontbrand. Maar toe verval my learner’s weer … Ai, ek al bitterlik oor al hierdie mislukkings geween - veral toe ek my eerste learners en my vierde bestuurstoets gedop het. Maar dan vee ek maar weer die trane af en lag lekker vir myself. Ek het ‘n storie om te vertel – een wat mense hopelik sal laat laat lag. Want ‘n bedremmelde druipeling van vyftig is immers baie snaakser as ‘n whizz kid van 18 wat dadelik deurkom … of hoe? En watwo, ou Piepsie het van my gehou. Ek kies om myself die voordeel van die twyfel te gee en glo graag dus dat die miniskule, neurotiese brakkie kon aanvoel ek is eintlik ‘n heel gawe antie, al hoort ek dalk nie agter die wiel van ‘n mouterkar nie – om my pa verbatim aan te haal. Word vervolg – Die merkwaardige verhaal van Cha Sa-soon

Pestilicence – Part 1

The following is based on “Vonke, fiasko’s, vrede en vreugde”, a talk I gave at Durbanville High School on Friday evening, 18 October 2013. I translated this woeful tale into English, so that my English friends can share in my misery. Happy (or shall is day sad) reading! When I was a little girl, I often heard my father saying to my mother: “That child (meaning, of course, yours truly) should never drive a car. She has no road sense.” I believe he really had my safety at heart – he often saw how I wandered about in the streets, my head in the clouds, talking to myself. I was not even allowed to ride a bicycle while I was at school … But even on foot, I managed to baffle and enrage motorists every time I crossed a busy street without looking left and/or right. And here I am today, a geriatric hippy, with two learner’s licences (expired of course) after a total of five attempts, four failed driver’s tests, three cars later and divested of thousands of rands – and still I have no licence! The first twenty-plus years après school, being unlicensed was not much of a problem. In Stellenbosch, and later in Paarl, I was within walking distance of everything and everybody and, when necessary, I jumped on a bicycle or train and I even embarked on the odd taxi journey! But when we moved to Durbanville, I was stranded, especially with kids who had to be fetched and carried. Thus friend and foe started encouraging me with renewed fervour to please try and get that dastardly licence. But it took years and years before I could pluck up the courage … At 40 I failed my first learner’s licence and at 41, during my first driver’s test in Citrusdal, I spectacularly sent a number of white poles flying … I must admit that I have had excellent instructors, enthusiastically recommended and praised to high heaven by those friends and foes already mentioned. As in: he is absolutely fabulous with the most difficult of cases; if she could teach my sister to drive, she can teach anyone (even a lobotomised mouse, by implication); all his students pass , she is a more mature lady, who will understand your hang-ups … he taught all three my daughters, and they all passed the first time round … Ja well, no fine … Bertie Bullfrog was my first victim – he came very highly recommended by the traffic officer who kindly granted me my first learner’s licence. After a breath-taking performance during our first lesson, poor old Bertie was quiet for what seemed an eternity. Then he coughed and sighed: “Look here old girl, this is going to take a very long time – I would say about 57 lessons.” When he beheld my crestfallen face, he quickly added: “The international standard is your age plus 17 more lessons. In your case, 40 + 17 = 57!” I could sense that he thought even this would not be nearly enough. “You must tell me whether you want to do this or not.” (While he looked as if he wanted to run away.) “I will be very patient with you.” To cut a long, rather painful story short, poor Bertie’s patience and sparkling sense of humour did not reap benefits. Encouraged by a friend, I enlisted the help of Wild-Wild Winnie of the Western Cape. She laughed uproariously when I told her about Bertie and the projected 57 lessons: “My dear, you’ve been had. That man caught you hook, line and sinker.” Cheerfully she promised to sort me out in no time at all. Famous last words. During our first lesson she was speechless, I saw her balling her fists, knuckles turning white, because my left was right, and my right was left, among many other things … A few times she yelled anxiously. … Well, when it was almost time for my first driver’s test, she announced rather unexpectedly that she was on her way to America to visit her son, but that she would hand me over to one of her colleagues. Which I kindly, but firmly declined. And that is how I ended up in Citrusdal, where a friend’s sister lived next to a really nice “speedy”, who would no doubt “give” me a licence. But on that day, even the nicest speedy on earth could not have let me pass me with a clear conscience. The kind soul apologised profusely because I had to return to Durbanville without the desired licence in my hand, while he glanced surreptitiously at all the horizontal poles in the yard … (To be continued – The heroic efforts of Bibi Boone, Speedy Gonzales, Scheronda and Poopsie and, finally, Valiant Prince)

Pestilisensie Deel 1

Die onderstaande treurmare (en aflewering wat daarop volg) is op Vrydagaand 18 Oktober 2013, in effense verwerkte vorm (getiteld “Vonke, fiasko’s, vrede en vreugde”) aan ‘n verbysterde, kopskuddende gehoor voorgedra. Die geleentheid was die jaarlikse Vonkelvrou-geleentheid van die Hoërskool Durbanville. Toe ek nog baie jonk was, het ek telkemale gehoor hoe my pa vir my vrome moeder sê: “Daai kind (dis nou ek) moet tog nooit agter die wiel van ‘n mouterkar beland nie, want sy het geen ‘road sense’ nie.” Ek glo my pa het werklik my veiligheid op die hart gedra –– hy’t immers gesien hoe ek kop in die wolke in die strate rondwandel, al pratende met myself …. Hy het my selfs verbied om fiets te ry terwyl ek op skool was. Ek moes dus maar vir dapper en stapper inspan, maar het steeds heelwat motoriste se bloeddruk die hoogte ingejaag as ek ‘n straat sommer net blindelings oorsteek. En vandag is ek kort duskant bejaard, met twee leerlinglisensies ná altesaam vyf probeerslae (wat natuurlik reeds verval het), vier doppe (soos in bestuurstoets dop), drie karre later en derduisende rande armer – en steeds het ek nie ‘n lisensie nie. Vir die eerste twintig-plus jaar van my naskoolse lewe was dit nie juis ‘n probleem om ongelisensieerd te wees nie. Op Stellenbosch, en later in die Paarl, was ek binne loopafstand van alles en almal en, wanneer nodig, het ek flink op ‘n fiets of ‘n trein gespring en soms selfs ‘n taxi-bussie aangedurf! Maar in Durbanville het my turf begin sit, veral met kinders wat rondgekarwei moes word. En dus het vriend en vyand my met hernude ywer aangemoedig om tog maar daai lisensie te probeer kry, my pa se aanvanklike bekommernis ten spyt. Maar dit het jare geduur voor ek die moed bymekaar kon skraap … ek was 40 toe ek die eerste keer my leerlinglisensie gedop het, en 41 toe ek etlike paaltjies op Citrusdal se toetsterrein in hul maai gery het! Ek moet bieg dat ek werklik goeie instrukteurs gehad het, geesdriftig aanbeveel en opgehemel deur einste vriend en vyand. Soos in: hy verrig wondere met die moeilikste gevalle, as sy my suster kon leer bestuur, kan sy enigiemand leer (selfs ‘n bôjaan, by implikasie), al sy leerlinge kom altyd deur, sy is ‘n meer volwasse dame wat jou “hang-ups” sal verstaan … hy het al drie my dogters geleer, en hulle het met die eerste probeersdeurgekom andekom … “Ja well, no fine …”

Arme Kiepie die Cowboy was my eerste slagoffer – met die grootste vrymoedigheid aanbeveel deur die beampte wat my eerste leerlinglisensie aan my toegeken het. Ná ‘n asemrowende vertoning tydens myself en Kiepie se eerste les, het hy lank stilgebly, en toe gekug en gesug: “Kyk ouvrou, met jou gaan dit la-a-a-ank vat, seker so ongeveer 57 lesse!” En toe hy my afgehaalde tronie sien, voeg hy vinnig by: “Die internasionale standaard is jou ouderdom plus nog 17 lesse. Dus: 40 + 17 = 57.” En ek kon sommer sien hy dink selfs dit sal nie naastenby genoeg wees nie. “Jy moet net sê of jy kans sien.” (Terwyl hy lyk of hy eintlik wil weghol.) “Ek sal baie geduldig met jou wees …” Om ‘n lang, spannende storie kort te maak, arme Kieps se geduld en sprankelende humorsin het nie vrugte afgewerp nie.

Joined at the hip

There was once a chubby little roll that nestled in a comfortable hollow above Dory’s hip. A similar deposit nestled above her other hip, which meant that there were in fact two rolls!

They were extremely happy, but Dory was not. As the rolls expanded, due to very frequent lunch-time visits to the Food Lover’s Market and kissing the wine bottle at night, the number of options in Dory’s wardrobe decreased drastically. As she had to acquire more and more flamboyant caftans to cover up those rolls (who thought they were at the circus), the “thinner” clothes were relegated to the very darkest corner of the closet.

She tried to get rid of those rolls – any which way. The Heart Foundation Diet, the Dukan Diet, Simply Slim, a Chinese remedy in a green box, and a myriad other methods that were “guaranteed to work” … to no avail. The rolls did not budge. Granted, sometimes they did get slightly smaller for a short while, but then they  just increased again with a vengeance!

Their excuse, their reason for such tenacity – we can’t leave, we love Dory too much. Dory and us, we are joined at the hip!

In a cold and cruel world, who could deny such devotion?

                                                  

Common sense

www.shopdoxies.com

Mr Practical Matters had two adorable little dachshunds, aptly named Sound Judgment and Good Sense, aka Common and Sense.

These musketeers were like three peas in a pod – on the same wavelength and on the same page. They even went to the same party. Granted, it was not a very exciting party at all, as all three very level headed. But it was a party nonetheless and, most importantly, the same one!

They never sweated the small stuff, did not get bogged down by unnecessary details, not once did they stoop to analysis paralysis. They did not get side-tracked, it was impossible to lead them up the garden path and they were oblivious to the charms of even the most accomplished of red herrings. They did not nit-pick, and instinctively knew how to separate the weed from the chaff. Under all circumstances they stuck to the facts of the matter, their minds were clear, their eyes fixed on the scoreboard ... They were just SO cool, calm and collected, unanimously coming to the same, logical conclusion – always.

Once Practical Matters, who thought he was safe in the privacy of his own study, did succumb to the temptation of vociferously praising, lauding and applauding his two little acolytes for their sound judgment and good sense under even the most trying circumstances. Common and Sense were overcome by this rather unexpected accolade and started dancing around on their hind legs, wagging their tails, rolling their eyes and flapping their tongues. They even took hands and did a little jig.

In a touching grand finale, Common jumped onto the window sill, opened the window with a flourish and was just about to burst into joyous song, when he was intercepted by a passer-by, who suddenly belted out: “How much is that doggy in the window?”

And then Common and Sense went to pieces very, very quietly …

"Don't throw out the baby with the bathwater"

                                            

Long, long ago in  ancient Petlokatapolovski, a whole generation of particularly nasty little baby boys saw the light – courtesy of the God of War, Strife, Conflict and General Nastiness. Right from the start they drove their poor mothers up the wall, their dads to drink, and their sisters, uncles, aunts, cousins and grandparents, not to mention pets, animals (indeed all things bright and beautiful, all creatures great and small) up the creek …

Eventually the exhausted mothers were on the verge of a massive, nationwide breakdown. They tried everything to calm down the boisterous blighters, apart from corporal punishment, that is, as they were mortally afraid of their offensive offspring. After tearing their hair out, beating their breasts, pouring ash over their heads, they decided unanimously to throw their babies, with the horribly dirty bathwater, into all the rivers criss-crossing the ancient land, so that the kids could have a romp with the crocodiles, alligators, hippopotami and, of course, the odd dinosaur. The mothers desperately needed an hour or two to rest, recuperate and gather their strength for the next round of mothering.

But alas and alack, these indomitable infants terrorised and traumatised the mighty river creatures to such an extent that a massive, thunderous roar went up in  ancient Petlokatapolovski, reaching the furthest corners of the land, echoing and reverberating from rock and mountain top: “MOTHERS, PLEASE OH PLEASE, DON’T THROW YOUR BABIES OUT WITH THE BATHWATER!”

Sewentiende Laan in Bellville – opgedra aan tannie Doreen

Nou nog, as ek aan haar dink, hoor ek haar aansteeklike lag, onthou ek haar groot-groot hart  … én daai blou kewertjie, waarin ek ook dikwels rondgekarwei is … (Sy het vir daai einste kewertjie ‘n garage laat bou, en toe ‘n paartie gehou om dit in te wy. Só is tannie Doreen – sy vier die lewe!)

Almal weet van Sewende Laan in Melville, maar ék ken vir Sewentiende Laan in Bellville.

Laat ek julle bietjie vertel: sien, selwers het ek het in Sestiende Laan grootgeword …

Een warm somermiddag in 1965, toe ek in Sub. A was, loop ek ‘n kordate dogtertjie met ‘n kortbroekie en spierwit poniestert op die hoek van onse Laan en Bostonstraat raak. Ek herken haar as een van my klasmaats. Sy lig my ewe geselserig in dat sy eintlik baie naby woon (“net ‘n straat óp”), en noem terloops dat ek gerus ‘n bietjie kan kom speel. Só het ek en Elmarie maatjies geword, en ons is steeds maats, al woon ek in die Kaap en sy in Kanada.

Ek kan nie my eerste ontmoeting met haar ma, tannie Doreen, onthou nie, maar haar reputasie dat sy “regtig ’n gawe vrou” is, het haar vooruitgeloop. Sy was ‘n baie slim, goed gekwalifiseerde verpleegsuster, eers by Karel Bremer en later by Tygerberg Hospitaal. Dus was sy nie by die huis as ek in die week daar gaan speel het nie. Ek het haar eintlik oor naweke leer ken.

Tannie Doreen het in ‘n weeshuis (in George, as ek reg onthou) grootgeword. Elmarie het graag vir my vertel dat, toe die Nasionale Party in 1948 die verkiesing gewen het, die huismoeder al die kinders rondom die huisorreltjie laat staan en vir hulle “Dank God, ons land is weer vry” uit volle bors laat sing het.

Ek het uit die staanspoor baie tuis by Sewentiende Laan nommer veertien gevoel. Smiddae het ons skool-skool gespeel en soms vir die huishulp, Sophia, geterroriseer om ‘seblieftog vir ons koffie te maak. Ons het gesoebat, ons het haar gevlei en weer gesoebat tot ons ons sin gekry het …  En as die kerkklok, ‘n paar strate ondertoe, vyf keer slaan, moes ek vinnig huis toe hardloop, anders raas my ma.

As ek by Elmarie oorgeslaap het, is daar matrasse op die eetkamervloer gesit, en twee slaapsakke het van iewers vandaan verskyn. Ek kan onthou dat ons menige Vrydagaand op daai einste matrasse omgespring het, en eers teen 3:00 die oggend van pure uitputting aan die slaap geraak het. En tannie Doreen het nooit-ooit geraas nie (“anyway”, nie daaroor nie) … Sy het my telkemale verseker dat ek soos ‘n kind in haar huis is. En ja, het Elmarie dan ook soms ewe wysneusig beaam, haar ma is tog baie bly dat sy nie met ‘n “skollie-meisie” bevriend is nie. En dan het ek altevol trots op mysigselwers gevoel!

Ek onthou vir tannie Doreen as ‘n besonder liefdevolle ma. In die middel-sewentigerjare was daar ‘n grensoorlog en gerugte van nóg oorloë en daarmee gepaardgaande hongersnood en ellende. My pa het ernstig verklaar dat, as daar die dag nie meer kos is nie, hy darem sal kan sê toe dit daar was, hy dit ganser harte geniet het! En ek het toe ook maar, met groot onrus in my hart, by voorbaat weggelê om vir die maer jare te probeer voorsiening maak. Tannie Doreen was egter doodkalm – sy sou nie toelaat dat háár kinders honger ly nie, al moes sy vir hulle kos by die hospitaal steel! Vir my het dit na ‘n baie praktiese, logiese oplossing geklink. Dit het getuig van opregte moederliefde, en het ‘n ontuitwisbare indruk op my gemaak.

Vir my het dit dus altyd gelyk of tannie Doreen enige krisis komkommerkoel die hoof kon bied!

Een Saterdag het ek ewe wintie met ‘n spierwit nuwe Crimplene-uitrusting by die Louws gaan kuier, en toe ek my weer kom kry, is ek vol ghries-kolle! Moenie my vra hoe dit gebeur het nie, maar ek was heel bevrees om só huis toe te gaan, want my ma was nogal kwaaierig. Tannie Doreen het egter gou-gou ‘n raat in ‘n boek opgespoor en ‘n paar uur later is ek met silwerskoon, winddroë klere huis toe …

En toe een sonnige Saterdagmiddag “passeer” die twaalfjarige uwe ‘n wurm. My onstelde moeder gee die ogedierte een kyk, prop dit sonder seremonie in ‘n skroefbotteltjie en sê dringend: “Gaan vra vir tannie Doreen.” Gedienstig sit ek die stukke in Sewentiende Laan toe, en toe ek by nommer veertien inbars, is tannie Doreen ewe vrolik, met bengelende oorbelle aan, besig om die een sitkamermuur skoon te was. “Tannie, ons het nou so geskrik!” Rustig draai sy om en vra: “Nou hoe só, my skat?” Ek fluister my skandelike storie in haar oor en oorhandig die skrikwekkende bewysstuk. Noukeurig beloer sy dit, en identifiseer dit uiteindelik op grond van inligting in een van haar boeke. En sy stuur my huis toe met mediese advies, ‘n bemoedigende kloppie op die skouer en ‘n veel ligter gemoed.

Ek onthou ook die allerheerlikste kos wat sy in haar kombuis opgetower het. En soms het sy ‘n skare onverwagte gaste met “toasted cheese” verras – “at the drop of a hat”, soos my pa sou sê. Sy het ook gereeld vir Mariannetjie met ‘n bakkie lekkernye na ons huis toe oorgestuur. Dan sê dié so ewe skamerig: “My ma sê tannie Debora moet proe.” Só het ek die eerste keer “beef olives” geëet, vir my ‘n uiters “eksotiese” ervaring in die baie vroeë sewentigerjare!

Tannie Doreen het haar dogters na haar hand geleer. Ek was sprakeloos van bewondering en afguns toe Elmarie al in standard vier kon kosmaak en mense onthaal. Elmarie en Marianne kon ook van jongs af met die wasmasjien en stofsuier werk. Seker dié dat Elmarie vandag nog so ‘n uiters knap huisvrou (onder andere!) is, en ek op 54-jarige ouderdom steeds in die stofsuier se koord verstrengel raak. Dis alles tannie Doreen se skuld – sy moes my ook destyds geleer het!

Haar deur het aljimmers vir vriende, familie en bure oopgestaan. Daar het hulle ‘n holte vir hul voet gevind, ‘n skouer om op te huil, goeie raad of ‘n heerlike geselsie en kuiertjie.

Sy was altyd omring deur prettige, mense, laggies, grappies, lighartigheid: ek dink aan Pieter Raubenheimer, Sannie, Stompie, Ryno (oftewel Ry-later), Chris en Andrea. En daar was Abby en mnr. André Barnard (maar hy het darem soms by ons Retiewe ook gekuier!)

Een van die heel prettigste gaste was sekerlik oom Tarrie, haar jongste broer. As hy uit Pretoria kom kuier het, was dit letterlik “a laugh a minute” totdat jou wangspiere later pyn. Ek onthou hoe ek, hy, Elmarie en Wilma (wat nou in Nederland woon) een middag by Basil’s Superstore in Twaalfde Laan was (naby die vrieskas met bevrore hoenders), toe hy luidkeels soos ‘n haan begin kraai en sy arms op en af flap. Ek en Wilma was histeries, maar toe Elmarie haar kop verleë van haar oom Tarrie wegdraai, weeklaag hy luidkeels met so ‘n huilstemmetjie: “Elmarie, Elmarie, kén jy my nie meer nie?!

Ek en Elmarie het een aand, toe ons in standard 6 was, die tranetrekker, Madame X, (met Lana Turner in die hoofrol) saam met tannie Doreen en oom Tarrie by die Nobelpark-sentrum gaan kyk. Toe ek en sy ná die prent huil-huil by die roltrap afstrompel, hoor ons ‘n hartverkeurende geween en gekners van tande op die roltrap wat boontoe gaan. Niemand anders as oom Tarrie wat sy snikke met ‘n handvol snesies probeer smoor nie! Toe hy by ons verbygaan, sien ek daardie onnutsige glimlaggie en besef hy is besig om vir my en Elmarie na te aap, tot groot vermaak van al die ander roltrap-ryers!

Oom Tarrie is later met Corrie getroud. Hul eersteling kry toe die fraaie, betowerende naam, Genevieve. Ek onthou nou nog hoe tannie Doreen byna stik van die lag toe sy my vertel “daai broer” van haar noem die arme bloedjie sommer “Poepie”.

(Ek moet darem net noem dat Elmarie selwers ‘n karaktertjie was. As ons op somermiddae van die Laerskool Totius af huis toe moes loop, het die hitte altyd vir haar op presies dieselfde plek ingehaal: voor ‘n sekere hoekhuis in Bostonstraat het sy dan haar tas op die sypaadjie neergegooi en sonder verdere seremonie plat op haar rug onder die motor gaan lê wat klaarblyklik permanent daar gestaan het. Dan het sy behaaglik geprewel: “Aaaaaa, koelte en genade.” Dit is flink opgevolg met: “Nou kan ek met ‘n glimlag op my gesig sterf.” Dan het sy opgespring, haar skooljurk afgestof en die laaste entjie huis toe met hernude ywer aangedurf.)

Deur die jare heen het ek sporadies by die Louws aangedoen, en elke keer is my batterye herlaai. Ek het oor daai huis gevoel soos ander mense oor Riaan Cruywagen – solank tannie Doreen en oom Johan daar woon (én solank Riaan nog die nuus op TV lees) is die Kaap Hollands.

Nou het Riaan afgetree, en tannie Doreen en oom Johan woon nie meer in Sewentiende Laan nie. Maar ek droom nog baie dat ek daar gaan kuier. En as ek op ‘n “trip down memory lane” gaan, soos nou weer, vind ek vir ‘n wyle ‘n holte vir my voet.

Dorie en die Bergdromer (Deel 2)

Soms knor dit in Kammaland

En so, tussen die laggies, die drome, die lief en die leed, slaat die lewenstorme almaardeur woedend om ons heen, wie of wat ons ook al is. Die sensitiewes en swaarmoediges onder ons tjop by uitstek af. En om seëninge te tel, help nie juis as jy klaar diep in die donker gat sit en die branders oor jou kop breek nie ...

‘n Siniese eks-kollega verwys alte graag smalend na die buurt waar ek woon as “Kammaland”. En dit laat my onwillekeurig aan daardie fraaie liedjie uit ons prille jeug dink. (Onthou julle – iemand speel die deuntjie uit die FAK op die klavier, terwyl almal so weemoedig en effe trekkerig saamsing?)

DIE BOOTJIE NA KAMMALAND

Woorde: EITEMAL

Musiek: C.M. VON WEBER; verwerk: H. PIETER VAN DER WESTHUIZEN, 1977

Hoe sag gly ons bootjie, en wieg heen en weer

op golfies wat dein oor die maanblanke meer!

Met kommer en sorge gelaat op die land,

wuif ons aan die vriende vaarwel met die hand.

Verbeelding is stuurman, hy sit aan die roer,

en wys ons die weg wat na Kammaland voer;

dis oos van die son en dis wes van die maan,

die land waar die jonkheid mos nimmer vergaan.

Die sterre staan hoog aan die hemel op wag,

en strooi oor die water hul tint'lende lag.

Die windjie is wakker, hy suis langs ons oor

en dans op die maanpad wat flikker hier voor.

En ruisend kom sit op die agterskip nou

die sluimer met albei sy vlerkies gevou.

En wiegende kom ons in Kammaland aan,

ver oos van die son en ver wes van die maan.

Maar liewe eks-kollega, vergeet van “oos van die son en wes van die maan”. Laat ek dit nou maar vir jou in enkelstreep– Gotiese blokletters uitspel: hier in ons gewaande Kammaland, Noord van die Boereworsgordyn, knor dit van tyd tot tyd, en sommer kliphard daarby.

Soms “suck” dit só erg om mens te wees dat jy soos ‘n uitgebrande “sparkler” op Guy Fawkes voel. En dan stem ek roerend met met my pa saam: “Die lewe is nie ‘n Sondagskoolpiekniek nie.” (Gits, noudat ek daaraan dink - was ‘n Sondagskoolpiekniek al ooit lekker? Maar ek dwaal af.) Scott Peck stel dit ook baie duidelik, sommer aan die begin van sy beroemde boek The road less travelled, dat die lewe nie vir sissies is nie.

As “the dark night of the soul” toesak, om watter rede ook al, wat is daardie “iets” wat ‘n mens laat voortgaan? Wanneer dit voel of jy niks meer het om te gee nie, “when you are running on empty?” Geloof in ‘n Opperwese, hoop “that this too shall pass”? Of daardie 1 Korintiërs 13-liefde wat alles oorwin?

“I want to know if you can get up after the night of grief and despair

Weary and bruised to the bone

And do what needs to be done

To feed the children”

En verder:

“I want to know if you can see Beauty

Even if it is not pretty every day.

And if you can source your life from its presence”

Kan jy sin maak uit dit wat met jou gebeur, is daar ‘n les uit te leer? Ek dink altyd aan wat Viktor Frankl gesê het – as jy die “waarom” kan beantwoord, kan jy feitlik enige “wat” hanteer.

“I want to know if you can sit with pain

Mine or your own

Without moving to hide it

Or fade it or fix it … “

“I want to know if you have touched the centre of your own sorrow

If you have been opened by life’s betrayals

Or have become shrivelled and closed for fear of further pain.”

Ek het nie regtig antwoorde nie – nie vir my nie en, helaas, ook nie vir jou nie. My vrae is blote klippies in die bos. En ek wens maar net dat die wakker, suisende Kammaland-windjie (al die pad van “ver oos van die son en ver wes van die maan”) eendag op ‘n reëndag die antwoorde in my oor sal kom fluister …

Al wat ek weet, is dat die grootste uitdaging en krag van menswees daarin lê om steeds oop te maak, oop te bly ná seerkry, en nie sommer maar net stilletjies dood te gaan nie.

Vir my help dit om die woorde “nogtans sal ek jubel” soos gebedskrale om my nek. te hang. Dit kom uit Habakuk 3:17 & 18. (Terloops, ‘n gelyknamige bundel deur Audrey Blignault is deur hierdie verse geïnspireer.)

“Alhoewel die vyeboom nie sal bloei en aan die wingerdstokke geen vrug sal wees nie, die drag van die olyfboom sal teleurstel en die saailande geen voedsel oplewer nie, die kleinvee uit die kraal verdwyn en geen beeste in die stalle sal wees nie - nogtans sal ek jubel in die HERE, ek sal juig in die God van my heil.”

Al gaan dit soms tos in Kammaland, die Kaap of Kakamas, om van Keimoes, Kaapmuiden of Kanada nie eens te praat nie, sal ek steeds my “joyful noise” probeer maak, al kan ek nie sing of klavier speel nie, en al staan juffrou Farmer dreigend nader met die FAK!

Dorie en die Bergdromer (Deel 1): Die Invitasie

(Hierdie stukkie is gebaseer op ‘n “spietsie” wat ek een aand lank lank gelede, in Oktober 2008, by die Hoërskool Durbanville se Vonkelvrou-aand afgesteek het.)

Kyk, susters en niggies, maatjies en dalk ‘n ou nefie hier en daar – die lewe is nou nie juis aljimmers vir my ‘n lied nie.

En ek wil dit illustreer deur my storietjie vir julle te spin, want dit is per slot van rekening die enigste storietjie wat ek kán spin. En dit wil ek doen aan die hand van aanhalings uit “The Invitation” van Oriah Moutain Dreamer wat ‘n paar jaar gelede die rondte gedoen en wêreldwyd groot opslae gemaak het. Sy rig ‘n uitnodiging aan ons om die uitdagings van die lewe, die lief én die leed, te aanvaar, en ons nie deur seerkry te laat onderkry nie. (Hoewel my eersgeborene my destyds by die aankoop van die boekie vermaan het: “Moeder, ek sal u ernstig oor u leesstof moet aanpreek.”)

Nou hoekom is die lewe dan so dikwels nie vir my ‘n lied nie?

In die eerste plek is ek  letterlik toondoof: In Sub. B is ek summier uit die Lentedagkoor verban nadat die juffrouens dae lank kop gekrap het oor die oorsprong van die wanklank te midde van die andersins jubelende tone. En in die hoërskool het ek net-net my plek in die koor “verdien” deur tee aan te dra vir die meneer wat die stemtoetse gedoen het.

In die tweede plek is ek maar so half swaarmoedig gebore. Toe die ander Sub. A-maatjies tou en rek gespring het, aan-aan en donkerkamertjie, Barbie, albaster, cowboys-and-crooks gespeel het, het ek so taks om taks smartlik aan’t huil gegaan omdat die skool (en die ganse lewe) vir my soveel verwarring ingehou het. Ek het alte dikwels met die verkeerde boodskappe by die huis aangekom. So het ek, byvoorbeeld, vir my ma geld vir Bybelbestryding, in plaas van Bybelverspreiding, gevra. En toe die juffrou versoek dat ons ‘n liniaal moet aanskaf, was ek heeltemal “verbokkereerd” (familiewoord uit my ma se geledere), want my vrome moeder het gewoonlik van ‘n duimstok gepraat.

Nodeloos om te sê, het my akademiese loopbaan nie juis met ‘n oorverdowende knal “afgeskop” nie. Om te lees van Sus en Daan, Koeloe, Boef en Kiet, en om daai doppies uit te pak om somme te doen (onthou julle nog, Sub. A-klas van 1965?) het vir my net geen sin hoegenaamd gemaak nie. Ná ongeveer ‘n jaar op die skoolbanke het die juffrou agtergekom ek memoriseer die leesles by die huis, om dit dan in die klas te kom “opsê”! En my jare lange skermutseling met Wiskunde het uiteindelik in standerd 7 op ‘n miserabele “whimper” uitgeloop … met die H wat ek in die eindeksamen“behaal” het. My pa se ontploffing het darem vir ‘n “bang” gesorg – hy kon hierdie kordaatstuk van sy oudste kind net nie kleinkry en/of verwerk nie …

Verder moes ek dikwels hoor “Dorettie is ‘n vettie”. En nee, dit het op sportgebied ook nie juis waffers gegaan nie – inteendeel! Noem maar op: atletiek, (dwerg)tennis, netbal, die gevreesde “Liggies”-periode, hokkie en ballet. Ek trek daar liefs ‘n sluier oor, ter wille van die sensitiewe leser (én my fragiele ego). My pa het telkemale probeer preek oor ‘n gesonde liggaam wat dan nou kwansuis ‘n gesonde gees sou huisves. En ek het maar net gewonder oor my diep verwonde binneste, die gevolg van al die gespot oor my komieklike sportvertonings …

Wat van klavier? In standerd twee het ek dié uitdaging heel paraat en geesdriftig aanvaar en geoefen dat dit klap. Die juffrou was versigtig optimisties (soos die politici van ouds) oor my “vordering”. Maar ai, net vóór my eerste Unisa-eksamen, moker juffrou Farmer my met die FAK Sangbundel oor die kop omdat ek my toonlere so nougeset in ‘n honnebrekfis omskep het. En ná die eksamen wou sy nie eens my rapport vir my wys nie. Sy was glo bang die terugvoer sou my vir ewig knak …

Maar boeta, daar was één gebied waarop ek uitgeblink het - as dit by praat kom, was ek voor in die koor. Hierdie talent het my voortdurend in die moeilikheid by die skool laat beland. Ek is oor die vingers geraps, in die hoekie laat staan en reëls laat uitskryf – tevergeefs! Daar is spottenderwys na my as “Orreltjie” verwys. En as die Retief-gesinnetjie Sondae ‘n entjie gaan ry het, het my ma-hulle belowe om my te betaal as ek net om hemelsnaam sou stilbly. Aan die ander kant het my ou moeder “delusions of grandeur” gehad en my aangemoedig om Regte te swot, want met so ‘n “bek” moes ek doodeenvoudig ‘n “advokaat” word. Wat, helaas, nie gebeur het nie!

Dit volg seker logies dat ek uiteindelik ‘n (kortstondige) flirtasie met die verhoog sou hê. Maar ook hier is my gevoelige, romantiese, hoopvolle sieletjie gekwes. Ek moes dekor verf, of anders is ek ge-“typecast” as nare hekse, viswywe, uitgerafelde dames van verskeie kontinente en/of “cantankerous” ou vrouens.

Teen hierdie agtergrond, dan nou die eerste aanhaling uit “The Invitation”:

.

“I want to know if you can live with failure

Yours and mine

And still stand at the edge of the lake

And shout to the silver of the full moon,

‘Yes!’”

My “yes” was ‘n skaterlag! Ek het begin om vir myself te lag (al het dit dikwels aan histerie gegrens). Ek het geskitter in my onvolmaaktheid, ek was die hoofspeler in my eie “comedy of errors”.

En daar haak ek af en skryf in standerd ses my eie drama, palm selwers die romantiese hoofrol in (Rosabella, as ek reg onthou), met nie minder nie as vier “lovelorn swains” wat verbete om my hand veg. En ons voer dit op (met die hulp en bystand van my Afrikaans-onderwyser, mnr, Charles Fryer)! Om die een of ander rede het die een gehoor na die ander dit egter as ‘n komedie in plaas van ‘n tragiese liefdesverhaal gesien, en bulderend gelag as hulle eintlik ‘n traan moes wegpink. Ek het sekerlik my naam onherstelbaar met ‘n plank geslaan, maar “for once” was ek ‘n romantiese heldin, en nie ‘n bose heks nie …

“It does not interest me how old (or young for that matter) you are.

I want to know if you will risk looking like a fool

For love

For your dream

For the adventure of being alive.”

(Word vervolg)

The story behind clog up

Wilma, hierdie een is vir jou!

Once upon a time there was a little clog in  Holland. He was very down because he longed to be clean, but he was always full of mud. His co-clogs, equally dirty, but not unhappy about it, watched in trepidation as he became more and more depressed.  As they were male clogs and not blessed with superior emotional intelligence, they did not really know how to help their dirty little friend. They eventually resorted to mumbling: “Clog up!” every time they saw him, in an effort to get him out of the pit of despair. At first it irritated him, but later he just started laughing when he heard those words. After a few weeks, he started to accept his filthy state and the fact that it would be a permanent state of affairs, at least for as long as he would be a working clog. So, he invited his dear, dirty co-clogs for a few rounds of Dutch beer to celebrate his new-found insights. And it was bottoms up all the way, into the early hours of the morning!

To this day, in clog country, “clog up” is a friendly reminder to cheer up, look on the bright side and make the best of things!  

   

The story behind SCOT FREE

In our department at work (the crazy editors), we play a little game on Fridays: an illustrious colleague, Liesel, sends us an expression, with the challenge of telling the "story" behind it. 

Here is my story behind the expression "scot free":

I think we must let our imagination run wild ...

I reckon this expression can be traced back to someone who was hopelessly addicted to whiskey. In his drunken stupor he had a Damascus experience, was powerfully convicted of the error of his ways, and decided to lay off the booze. After a period of sobriety, he declared euphorically, tears streaming down his drink-ravaged visage: “I am Scot(ch) free!”

(Incidentally, his wife and children preferred him Scot(ch) bound. The friendly, bumbling generous drunk of days gone by was far preferable to the zealous, judgmental, loud-mouthed, wild-eyed Scot(ch) free phenomenon they now had to put up with … But that’s just an aside …)

                                                

Agtergrond

Mense soebat my reeds lankal om ‘seblieftog my hand aan ietsie vermaakliks te waag – tevergeefs!

‘n Paar weke gelede het een van my kollegas (Liesel) begin om vir ons op ‘n Vrydag ‘n “phrase of the week” te stuur, met die opdrag om ons verbeelding vrye teuels te gee, en die storie daaragter te vertel … My drie fabrikasies het die kollegiale lagspiere dermate geprikkel dat ek (in ‘n oomblik van groot hubris) besluit om dit te gebruik (met die seënwense van genoemde Liesel) om my blog-bal as’t ware aan die rol te sit …

Wanneer die gogga my van tyd tot tyd byt, wil ek probeer om skryfseltjies, oor alles en nog wat, min of meer om die beurt in Engels en Afrikaans, te pos. Ek is maar redelik tegnofobies; dus sal my dogter, Mia, my met die tegniese aspekte van die projek bystaan.

Heil die leser!